ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ TÜRKOLOJİ ARAŞTIRMALARI MERKEZİ  

Anasayfa | Makale Bilgi Sistemi | Konu Dizini Yazarlar DiziniKaynaklar Dizini | Makale-Yazar Listesi |  Makale Sayısı-Tarih Listesi | Güncel Türkoloji Kaynakçası

MAKALELER

Atatürk Araştırmaları || Çukurova Araştırmaları || Halkbilim || Dilbilim || Halk Edebiyatı || Yeni Türk Dili || Eski Türk Dili
Yeni Türk Edebiyatı || Eski Türk Edebiyatı || Dil Sorunları || Genel || Tiyatro || Çağdaş Türk Lehçeleri


Hayrettin İvgin

 

Âşık Veysel İçin Küçük Notlar

Âşık Veysel öleli 27 yılın içine girdi. Onunla ilgili çok şeyler yazıldı, söylendi. 30 ve 40 yıl önceki Bazı yayın organları ve gazetelerde onunla ilgili bazı bilgiler gözüme çarpmıştı. Bunları defterime not etmiştim. Aradan bunca zaman geçti. Şimdi onları kısa notlar halinde yazmak istiyorum.

Bu notlar, acaba o büyük ustanın şahsiyeti ve sanatı için yararlı olur mu? En azından neler söylendi onun için. Hiç olmazsa kaynak olur, düşüncesindeyim.

O zamanın Adalet Partisi Genel Başkanı Süleyman Demirel, Âşık Veysel için şunu söylemiş:

“Âşık Veysel, Türk Milletinin hayat felsefesini, sözü, sazı ve halkın diliyle yıllarca terennüm etmiştir. Âşık Veysel milletimizin ne kadar taraf olduğunun temsilcisidir. Âşık Veysel milyonların sesi ve sevgilisi idi. Sesi ve sevgilisi idi. Sesi, sevgilisi kadirbilir milletimizin kulağında ve kalbinde uzun yıllar yaşayacaktır. (İnci Gazetesi, 1 Mayıs 1973)

Erdoğan Alkan “Âşık Veysel” adlı bir yazısında;

“Samsun’da 1957'de Samsun Öğrencisi Derneği şiir gecesi düzenledi. Geceye; Âşık Veysel, Halide Nusret Zorlutuna, Bekir Sıtkı Erdoğan ve Osman Atilla, Jülide Güluzar katıldı. (Cumhuriyet Gazetesi, 27.8.1970)

Son Havadis gazetesinde bir haber:

“22-24 Temmuz 1971'de İstanbul’da Açık Hava Tiyatrosunda, Âşıklar Şenliği ve Altın Saz Yarışması düzenlendi. Âşık Veysel şeref misafiri olarak katıldı. Erzurumlu Reyhanî, Ardanuçlu Efkârî, Murat Çobanoğlu, Tokatlı Selmanî, İzmirli Nevcivan Bacı, Âşık Güllüşâh Bacı, Kadirlili Abdülvahap Kocaman, Urfalı Kadir, Tekirdağlı Âşık Divanî, Maraşlı Hüdaî katıldılar” (Son Havadis Gazetesi, 16.7.1971)

Âşık Ali İzzet Özkan, Âşık Veysel için bir şiir yazmış. Hastane ziyaretinde yazdığı bu şiirinin bir dörtlüğü basına yansımış.

“Bak şu dünyanın halına

Gidiyorlar ağır ağır

Binmişler ahret salına

Gidiyorlar ağır ağır”

(Barış Gazetesi, 26.12.1972)

M. Fahrettin Pakkan Hergün gazetesinde “Şunda Bunda Âşık Veysel” adlı bir yazı yazıyor. Onun çevirdiği filmden söz ediyor.

“Filmin Adı : Karanlık Dünya

Başrol : Âşık Veysel

Kadın Artist : Ayfer Feray

Rejisör : Metin Erksan

Yapım : Atlas Film

Yıl : 1953"

(Hergün Gazetesi, 25 Aralık 1953)

Âşık Veysel 1967 yılında hafif bir el felçi geçirmiş. Sivas Valisi Vefik Kitapçıgil kendisini tedavi için Avrupa’ya yollayacağını söylemiş. (Milliyet Gazetesi, 28 Ocak 1967)

Ressam Orhan Peker, 1970 yılında Âşık Veysel’in bir tablosunu yapıyor. Bu tablo TKT Başarı Ödülü kazanıyor. (Ulus Gazeti, 20.01.1971)

Güney Doğu Gazeteciler Cemiyeti, Adana’da 11-12 Kasım 1967'de Âşıklar Gecesi düzenleniyor. Bu geceye Âşık Veysel, Hüseyin Özkan, Mahzunî Şerif, Âşık Şah Turna, Âşık Kul Ahmet, Âşık, Maksudî, Sabri Tokur, Âşık Ferrahî katılıyor. (Ulus Gazetesi, 11 Kasım 1967)

Âşık Veysel 71. yaşında iken; İstanbul’da 3 Nisan 1965 Cumartesi günü “Âşık Veysel Jübilesi” yapılıyor. Jübileyi Hacıbektaş Kültür Kalkınma ve Yardım Derneği düzenliyor. Geceyi, Refik Ahmet Sevengil bir konuşma ile açıyor. Tomris Oğuzalp şiirlerini okuyor. Geceye, Işık Yenersu, Âşık İhsanî, Güllüşah, Nesimi Çimen, İsmail Daimî, Kul Hasan da katılıyor. (Ulus Gazetesi 11 Nisan 1965)

Ahmet Kabaklı, Âşıkla 1960'lı yıllarda Aydın’da tanıştığını “Ne sen var, ne ben var” başlıklı bir yazısında söylüyor. Kabaklı “O zaman Aydın Milli Eğitim Müdürü Lütfü Oran idi. Tanışmamızda pek çok öğrenci vardı. Zaten öğretmenlerin misafiri olarak bulunuyorduk” diyor. (Tercüman Gazetesi, 25.3.1973)

Prof. Dr. Faruk Timurtaş “Âşık Veysel ve Halk Kültürü” adlı yazısında “Âşık Veysel’i nitelemek için ozan kelimesini bilerek ve bilhassa kullanıyorum” diyor. (Tercüman Gazetesi, 1.4.1973)

Selahattin Savcı “Âşık Veysel” adlı bir yazısında Âşık Talibî’nin şöyle söylediğini yazıyor: “Âşık Veysel, Ahmet Kutsi Tecer demektir” (Son Havadis Gazetesi, 24.3.1973)

Âşık Veysel, Ahmet Kutsi Tacer’in çocuğu Mehmet için ninni söylemiş. Barış Gazetesinde İsmet Kür yazıyor:

“Tecer koymuşlar adını

Ninni Tecer Mehmet ninni

Dünyada al muradını

Ninni Tecer Mehmet ninni”

(Barış Gazetesi, 4.4.1973)

Besteci İsmet Nedim, Âşık Veysel için ağıt besteliyor. Hüseyni makamındaki bestenin güftesi şöyle:

“Selâm saygı hepimize

Gelmez yola gidiyorum

Ne karaya ne denize

Gelmez yola gidiyorum”

(İnci Gazetesi, 3.6.1973)

İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi öğrencisi Ahmet Fikret Üçer, Âşık Veysel’in bir büstünü yapıyor. Büstü, Sivas Valisi Celâl Kayacan’a teslim ediyor. (İstanbul Gazetesi, 18.9.1973)

Antalya’da Âşık Veysel için bir anma günü yapılıyor. Kul Mustafa, Peymanî, Nuri Çırağî, Abdullah Taşkaya, Ali Mavi, Sadi Değer, Kenan Gök, Mustafa Düşmez, Nuri Cihan Karataş, Sefer Taşkıran sazlarıyla bu güne katılmışlar (Adalet Gazetesi, 15.17.1973)

Âşık Veysel’i senatör Feyzi Halıcı, Milletvekilleri İskender Cenap Ege, Osman Atillâ hastanede ziyaret etmişler. (Son Havadis Gazetesi 25.3.1973)

Ölümünden sonra devlet büyükleri Âşık Veysel için bazı mesajlar vermişler. İşte bunlardan bazıları:

“Sazı ve sözü ile sevgi vefa ve dostluk duygularımızı dile getirerek halk edebiyatımıza eserler kazandırmış olan büyük ozanın aziz hatırası her zaman anılacaktır.” (Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay)

“Milletin sevgilisi olan şairin ünü sınırlarımızı aşmıştır.” (Senato Başkanı Tekin Arıburun)

“Kişiliği ve eserleri ile kalbimizde yaşıyor.” (Başbakan Ferit Melen)

“Ölümsüzlüğe eren yüce ozanın nefesi şiirlerinde sürecektir.” (CHP Genel Başkanı Bülend Ecevit)

“Anadolu halkının bağrından yetişen Âşık Veysel, asrımızın eşsiz insanıdır.” (TBP Genel Başkanı Mustafa Tımisi)

“Halkı dinlemiş ve halkın duygularını dile getirmiş büyük şair.” (Demokratik Parti Genel Başkanı Ferruh Bozbeyli) (Cumhuriyet Gazetesi, 23.3.1973)

Âşık Veysel için karalama defterime aldığım bu notların faydalı olacağına inanıyorum. Onu tekrar rahmetle anıyor ve hatırası önünde saygı ile eğiliyorum.